Verschillende types diabetes

  • Type 1 diabetes

    • Bij type 1 diabetes valt het eigen afweersysteem de bètacellen van de alvleesklier aan met antistoffen die normaal enkel gericht zijn tegen virussen en bacteriën. Het lichaam maakt daardoor geen of onvoldoende insuline aan. Vandaar dat het vanaf de diagnose noodzakelijk is om levenslang insuline in te spuiten. Deze aandoening ontstaat meestal bij kinderen of jonge volwassenen (jonger dan 40 jaar), hoewel ook op oudere leeftijd nog type 1 diabetes kan ontstaan. Van alle personen met diabetes wordt minder dan 10% getroffen door type 1. Opmerkelijk is dat bij diagnose de symptomen meestal op korte tijd optreden en doorgaans zeer uitgesproken zijn. Het gaat vooral om veel plassen, dorst, vermageren en vermoeidheid. Over het ontstaan is nog niet alles geweten. Meestal hebben mensen met type 1 diabetes antistoffen in het bloed, die gericht zijn tegen onderdelen van de bètacellen van de alvleesklier. Omdat deze verkeerdelijk tegen lichaamseigen weefsel worden aangemaakt, spreekt men van een auto-immuuunaandoening.

  • Type 2 diabetes

    • Personen met type 2 diabetes maken wel nog insuline aan maar in onvoldoende hoeveelheden, en bovendien werkt deze insuline onvoldoende in op de cellen. De sleutel past als het ware niet meer goed in het slot. Er is sprake van insulineresistentie – weerstand tegen insuline – zodat de bloedsuikerspiegel stijgt. Type 2 diabetes treft vooral volwassenen ouder dan 40 jaar. Met name bij overgewicht en bij gebrek aan lichaamsbeweging neemt de kans om de ziekte te krijgen toe. Meer dan 90% van de mensen die aan diabetes lijden, hebben type 2 diabetes. Veel personen hebben weinig of geen klachten bij de diagnose van type 2 diabetes. Zij kunnen hier dus jarenlang mee rondlopen zonder het te weten. Vaak komt de diagnose er eerder toevallig, bijvoorbeeld bij een arbeidsgeneeskundig onderzoek, of naar aanleiding van een verwikkeling zoals een slecht genezende voetwonde of kramp in voeten of tenen. Infecties van de penis of de vagina kunnen ook een eerste teken zijn, net zoals herhaalde blaasontstekingen. Bij mensen die al lang diabetes hebben, zijn er meer herkenbare symptomen zoals dorst, veel plassen en vermoeidheid. Deze symptomen treden echter maar na geruime tijd op. Type 2 diabetes kan met erfelijke aanleg te maken hebben, maar ook ouder worden verhoogd het risico erop. Vooral zwaarlijvigheid en een gebrek aan lichaamsbeweging blijken echter de grote boosdoeners. We weten dat een gezonde leefstijl goed helpt om type 2 diabetes te voorkomen, zeker als je een verhoogd risico hebt.

  • Zwangerschapsdiabetes

    • Een speciale vorm van diabetes is zwangerschapsdiabetes. Deze treedt vooral op in de tweede helft van de zwangerschap. Aan de basis ervan liggen hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap. Meestal verdwijnt de diabetes na de zwangerschap. Voor meer informatie over zwangerschapsdiabetes kan je terecht op de volgende website www.zoetzwanger.be.

  • Andere vormen

    • Diabetes type 1 en 2 zijn de bekendste vormen van suikerziekte. Daarnaast zijn er ook nog andere meer zeldzame vormen van diabetes. Voor elk van die vormen is er een specifiek verloop en bestaat een specifieke behandeling.

Een 'beetje' diabetes bestaat niet



Het verschil in verloop tussen type 1 en type 2 diabetes, doet mensen soms spreken van zware en lichte diabetes, maar het is hoe dan ook zo dat je je goed moet verzorgen. Als je dat niet doet, loop je immers een veel grotere kans op verwikkelingen. Het is niet omdat je geen symptomen hebt, en je je tiptop in orde voelt, dat er geen verwikkelingen kunnen ontstaan. Of er al of niet verwikkelingen ontstaan, hangt niet af van het type behandeling, wel van de vraag hoe goed of slecht je bloedsuiker en andere risicofactoren geregeld zijn.

Wat is de diabetes voet?



Het probleem ter hoogte van de voeten is zeer complex en onderhevig aan verschillende factoren, maar grotendeels kan je de voetproblemen samenvatten in 3 grote oorzaken.
1. Verminderde bloedcirculatie (PAD – Peripheral Arterial Disease)
2. Verminderde mobiliteit in de gewrichten (Limited Joint Mobility)
3. Verstoorde gevoeligheid in de voeten (Neuropathie)
Het is de combinatie van deze drie factoren die uiteindelijk kunnen leiden tot het ontstaan van een diabetes voet. Vb: Iemand heeft een verminderde gevoeligheid in de voeten (= neuropathie) en doet een wandeling met te smalle schoenen aan. De persoon in kwestie zal pas pijn gaan voelen op het ogenblik dat er zich een blaar heeft ontwikkeld. Als de gevoeligheid is verminderd, dan ben je ook niet gealarmeerd dat er zich een probleem zal voordoen. Mensen met diabetes zijn zeer onderhevig aan het ontwikkelen van infecties. Door een verminderde bloedcirculatie zal een wonde zeer traag gaan genezen. Hoe langer een wonde open blijft, hoe meer kans je maakt op een infectie. Als deze infectie diep in het lichaam verder zijn intrede maakt, dan kan dit ook drastische gevolgen hebben.
We kennen allemaal de wilde verhalen van voetwonden die niet genezen of mensen die amputaties moeten ondergaan. Helaas gebeurt dit nog vaker dan we denken. Elke 20 seconden verliest er iemand ter wereld een been ten gevolge van diabetes! Als podoloog krijg je hier dagelijks mee te maken. Bij mensen met diabetes vragen de voeten veel zorg.

Enkele ‘voet’ cijfers



o 15% van alle mensen met diabetes zullen ooit in hun leven een diabetes voetwonde ontwikkelen.
o 50% van alle wereldwijde onderbeenamputaties worden uitgevoerd bij mensen met diabetes.
o 85% van alle amputaties beginnen met een wonde.
o Mensen met diabetes hebben 40x meer kans om een onderbeenamputatie te ondergaan in vergelijking met iemand zonder diabetes.
o Elke 20 seconden verliest er iemand ter wereld een been ten gevolge van diabetes.

Wat is de de rol van de podoloog bij de diabetes voet?



Screening

Het is belangrijk regelmatig bij een podoloog langs te gaan om je voeten te laten ‘screenen’. De podoloog gaat bij zo’n screening een aantal testen uitvoeren om de gevoeligheid, de gewrichtsmobiliteit en de kwaliteit van circulatie te bepalen. Hij bepaalt aan de hand van deze testen het voetrisico van de patiënt. De voeten worden ook aan een grondige inspectie onderworpen om in te schatten hoe groot het risico is om in de toekomst een voetwonde te ontwikkelen. Afhankelijk van het bekomen voetrisico geeft de podoloog de nodige educatie en tips. Er wordt ook besproken om op regelmatige tijdstippen een controle uit te voeren om het ontstaan of recidief van de diabetes voet tegen te gaan. Ook al zijn er op dit moment nog geen specifieke klachten aanwezig, toch raden we minstens 1x per jaar een controle bij de podoloog aan.

Wondzorg en drukontlasting

Af en toe gebeurt het dat mensen toch een voetwonde oplopen. Wanneer moet je de hulp van een podoloog inroepen? De podoloog heeft zich gespecialiseerd in het behandelen van de diabetes voet. Een goede wondzorg, reiniging van de wonde en drukontlasting zijn onontbeerlijk in het genezingsproces van een voetwonde. De podoloog zal hiervoor interdisciplinair gaan werken. Dit wil zeggen dat we samenwerken met andere disciplines binnen de gezondheidszorg om zo snel mogelijk een wondheling te gaan bekomen en zo het risico op amputaties drastisch te gaan verkleinen. We werken hiervoor samen met een diabetoloog, vaatchirurg, wondzorgverpleegkundige, orthopedisch schoentechnoloog, orthopedische chirurg, gipsmeesters, enz. …. Dit alles met de patiënt als centrale spilfiguur in dit hele gebeuren. Onderzoek heeft aangetoond dat een interdisciplinaire aanpak het risico op amputaties drastisch doet dalen. In dit kader zijn dan ook de multidisciplinaire diabetes voetklinieken opgericht. In principe bestaat de regel dat elke voetwonde, die zichtbaar geen verbetering vertoont binnen de 2 weken, dient opgevolgd te worden in een multidisciplinaire diabetes voetkliniek in het ziekenhuis. Dit gebeurt meestal na doorverwijzing van de huisarts. FOOTATTACK! Heb je een wonde die al langer dan 2 weken aanwezig is en geen verbetering vertoond? Aarzel dan niet om contact op te nemen met de podoloog of de huisarts. In tegenstelling tot wat velen denken is het hebben van een diabetes voetwonde even kritiek als het krijgen van een hartinfarct. Een kleine wonde kan op enkele uren tijd tot drama’s leiden. Wacht dus niet af en onderneem actie !

Preventieve voetverzorging

Verscheidene klinische studies hebben aangetoond dat eens je een wonde hebt gehad, het risico op herval zeer groot is. 75% van de mensen die ooit een wonde hebben doorgemaakt hervalt binnen de 5 jaar met een nieuwe wonde! Het is gebleken dat een preventieve controle en verzorging door de podoloog dit risico drastisch kan doen verminderen met 65 tot 80%. Daarom raden we een routine controle bij de podoloog zeker aan!

Wanneer naar de podoloog?